Pompa wspomagania kierownicy w samochodzie jest częścią układu wspomagania kierownicy, który ułatwia kierowcy skręcanie kołami, zwłaszcza w trakcie poruszania się z małymi prędkościami lub podczas parkowania. Działa na zasadzie wykorzystania ciśnienia hydraulicznego do zmniejszenia siły wymaganej do skręcenia kierownicą. Oto jak działa pompa wspomagania kierownicy:
Płyn hydrauliczny: W układzie wspomagania kierownicy używa się specjalnego płynu. Jest to zazwyczaj olej mineralny lub syntetyczny o właściwościach smarnych i chłodzących.
Pasek klinowy: Pompa wspomagania kierownicy jest napędzana przez pasek klinowy, który jest połączony z wałem korbowym silnika. Pompa ta zasysa płyn hydrauliczny ze zbiornika płynu wspomagania i tłoczy go do układu.
Przewody układu wspomagania: Przez przewody, płyn hydrauliczny przesyłany jest do skrzyni kierowniczej lub przekładni kierowniczej, gdzie jest wykorzystywany do wspomagania ruchów kierownicy.
Skrzynia kierownicza lub przekładnia kierownicza: W skrzyni kierowniczej lub przekładni kierowniczej płyn hydrauliczny działa na tłok lub przekładnię, która pomaga w obracaniu koła kierownicy.
Czujniki i zawory: W niektórych systemach wspomagania kierownicy znajdują się czujniki i zawory, które regulują ilość wspomagania w zależności od prędkości pojazdu i siły, jaką kierowca wywiera na kierownicę. To pomaga dostosować poziom wspomagania do potrzeb i warunków jazdy.
Działanie pompy wspomagania kierownicy jest zależne od obrotów silnika. Im wyższe obroty silnika, tym większa ilość płynu hydraulicznego jest tłoczona przez pompę, co oznacza większe możliwości wspomagania. Podczas jazdy na autostradzie, kiedy nie ma potrzeby intensywnego manewrowania, poziom wspomagania jest niższy, co pomaga utrzymać stabilność jazdy.
Warto dodać, że w przypadku awarii pompy wspomagania kierownicy, kierowanie samochodem staje się znacznie trudniejsze, zwłaszcza przy niskich prędkościach pojazdu. Regularne inspekcje i konserwacja systemu wspomagania kierownicy, a także szybka reakcja na ewentualne problemy pomogą utrzymać system w dobrej kondycji.
Oto najważniejsze rodzaje pomp wspomagania kierownicy:
Pompa wspomagania hydraulicznego: To najczęściej spotykany rodzaj pompy wspomagania kierownicy w pojazdach drogowych. Pompa ta wytwarza ciśnienie hydrauliczne będąc napędzaną przez pas napędowy silnika. Ciśnienie to jest używane do wspomagania ruchu kierownicy.
Pompa wspomagania elektrycznego: W niektórych samochodach, zwłaszcza w pojazdach elektrycznych lub hybrydowych, używa się pompy, która zasilana jest elektrycznie. Pompy te są bardziej energooszczędne niż tradycyjne pompy hydrauliczne.
Elektrohydrauliczna pompa wspomagania: Pompa ta wykorzystuje silnik elektryczny do napędu pompy hydraulicznej, generującej ciśnienie hydrauliczne w układzie wspomagania kierownicy. Silnik elektryczny może być sterowany i kontrolowany elektronicznie, co pozwala na bardziej precyzyjne i dynamiczne dostosowywanie wspomagania kierownicy w zależności od sytuacji.
Pompa zintegrowana z przekładnią kierowniczą: W niektórych samochodach, zwłaszcza w pojazdach o napędzie elektrycznym, pompa wspomagania kierownicy może być zintegrowana bezpośrednio z przekładnią kierowniczą, co czyni układ bardziej kompaktowym i zmniejsza zużycie energii.
Wybór rodzaju pompy wspomagania kierownicy zależy od modelu samochodu i technologii zastosowanej przez producenta. Współczesne samochody często korzystają z zaawansowanych rozwiązań elektrycznych, które są bardziej energooszczędne i zapewniają dokładniejszą kontrolę nad wspomaganiem kierownicy.
Oto kroki, które można podjąć przy wyborze odpowiedniej pompy wspomagania kierownicy:
Kompatybilność: Upewnij się, że pompa, którą wybierasz, jest kompatybilna z Twoim modelem samochodu. Sprawdź specyfikację techniczną producenta lub skonsultuj się z fachowcem. Możesz też skorzystać z internetowych (producenckich lub sklepowych) katalogów części samochodowych; umożliwiają one wyszukanie odpowiedniego produktu na podstawie marki, modelu i roku produkcji samochodu.
Pompa nowa lub regenerowana: Możesz wybierać między nową a regenerowaną pompą wspomagania kierownicy. Nowa pompa będzie miała pełną gwarancję producenta, ale może być droższa. Może się zdarzyć, że nowa pompa nie będzie w danej chwili dostępna w sprzedaży – chodzi zwłaszcza o starsze modele – więc pompa używana i/lub regenerowana (naprawiona i odnowiona) będzie jedyną dostępną opcją.
Gwarancja: Sprawdź jakie warunki gwarancji oferują producent i sprzedający. Dobra rękojmia jest gwarancją jakości produktu oraz zabezpieczeniem kupującego na wypadek wystąpienia wad fabrycznych, czy choćby chęci zwrotu i/lub wymiany pompy.
Marka i jakość: Wybieraj raczej pompy renomowanych producentów. Tych o ugruntowanej pozycji na rynku; wytwórców, którzy nie znikną za 2-3 lata pozostawiając swoich konsumentów bez wsparcia technicznego i dostępu do części zamiennych.
Opinie i rekomendacje: Przed dokonaniem wyboru warto zapoznać się z opiniami innych użytkowników lub skonsultować się z mechanikiem samochodowym. Nie sugeruj się wyłącznie ofertą marketingową sprzedawcy.
Cena: Cena, choć jest ważnym czynnikiem, nie powinna być czynnikiem decydującym. Niskiej jakości pompa może negatywnie wpłynąć na komfort i bezpieczeństwo jazdy. Porównaj oferty i wybierz sklep o najniższej marży własnej.
Do typowych objawów uszkodzonej pompy wspomagania kierownicy należą:
Trudności w obracaniu kierownicą: To najbardziej oczywisty objaw uszkodzonej pompy wspomagania kierownicy. Nieprawidłowa praca pompy może prowadzić do niestabilnego wspomagania kierownicy, co oznacza, że poziom wspomagania może się zmieniać w trakcie jazdy. W przypadku całkowitej awarii; wykonywanie tych samych manewrów będzie wymagało od kierowcy znacznie większego wysiłku, szczególnie przy niskich prędkościach jazdy oraz podczas parkowania auta.
Szumy i hałasy: Uszkodzona pompa może, podczas skręcania kierownicą, generować nieprawidłowe i niepokojące dźwięki, takie jak szumy, piski lub stukania.
Wibracje kierownicy: Wibracje lub pulsowanie w kierownicy podczas jazdy mogą być związane z niestabilnym działaniem pompy.
Wycieki płynu hydraulicznego: Wycieki płynu hydraulicznego z pompy lub przewodów hydraulicznych mogą być objawem problemu. Jeśli zauważysz plamy płynu wokół pompy lub pod samochodem, konieczna może być naprawa lub wymiana pompy.
Wysoka temperatura pompy i płynu: Jeśli temperatura samej pompy oraz temperatura płynu hydraulicznego w zbiorniku pompy jest znacznie wyższa niż zwykle, może to wskazywać na problem z pompą, która nadmiernie się nagrzewa. Winna może być też niesprawna chłodnica wspomagania kierownicy.
Aktywna kontrolka awarii na desce rozdzielczej: W niektórych pojazdach awaria pompy wspomagania kierownicy może być sygnalizowana przez odpowiednią lampkę kontrolną na desce rozdzielczej pojazdu.
Pojawienie się któregokolwiek z tych objawów predysponuje pompę do poddania jej profesjonalnej diagnostyce i do ewentualnej naprawy lub wymiany urządzenia.
Częstotliwość wymiany pompy wspomagania kierownicy nie jest zazwyczaj określana "na sztywno". Wymiana pompy nie jest konieczna, dopóki nie ujawnią się objawy jej uszkodzenia, zużycia lub awarii.
Trudności w skręcaniu kierownicą, dziwne i nietypowe dźwięki, wibracje w kierownicy, wycieki płynu hydraulicznego lub inne nieprawidłowości związane z układem wspomagania kierownicy, mogą wskazywać na konieczność naprawy lub wymiany pompy.
Innym przypadkiem mogącym uzasadnić wymianę urządzenia jest wiek pompy i przebieg samochodu. Wysłużona pompa jest bardziej narażona na awarie i jeśli dodatkowo, właściciel auta dokonuje gruntownej konserwacji i wymiany zużytych części i podzespołów, to taka wymiana "dla spokoju" może być uzasadniona.
Właściciele aut, które przez znaczną część roku poruszają się bardzo trudnych warunkach terenowych i/lub pogodowych mogą być przyzwyczajeni do częstszej niż zazwyczaj konieczności wymiany poszczególnych części i podzespołów pojazdu, również tych składających sie na układ kierowniczy, w tym pompę wspomagania kierownicy.
Podsumowując, nie ma określonej częstotliwości wymiany pompy wspomagania kierownicy. Ważne jest monitorowanie stanu układu wspomagania kierownicy i reagowanie na wszelkie, choćby drobne, uszkodzenia lub awarii. Warto jest przestrzegać zaleceń dotyczących konserwacji układu wspomagania kierownicy, aby przedłużyć jego żywotność i zapobiec ewentualnym awariom.
Zakup nowej pompy wspomagania, to bardzo często wydatek rzędu 500 złotych i więcej (nawet powyżej 1000 złotych).
Z tego względu wielu kierowców decyduje się na naprawę (regenerację) pompy. Koszt regeneracji pompy oscyluje zazwyczaj wokół 300 złotych.
Cena usługi wymiany pompy zaczyna się już od 100 złotych.