Silniki krokowe w samochodach są używane do regulacji takich elementów jak zawory, przepustnice, i inne, które wpływają na działanie silnika i osprzętu. Oto podstawowe informacje na ich temat:
Silniki krokowe w samochodach składają się z trzech głównych komponentów:
Rotor: To część silnika, która obraca się w odpowiedzi na impulsy elektryczne.
Stojan: Zawiera cewki lub magnesy i generuje pole magnetyczne. Pole to oddziałuje na rotor i powoduje jego obrót.
Elektronika sterująca.
Silniki krokowe otrzymują impulsy elektryczne o określonej częstotliwości i kierunku, które powodują obrót rotora o ustalony kąt. Każdy impuls elektryczny przekształca się w jeden krok (kąt obrotu) silnika. Dzięki temu można precyzyjnie kontrolować pozycję i ruch różnych elementów w samochodzie.
Silnik krokowy zazwyczaj nie wymaga tradycyjnego smarowania silnika, jakie stosuje się w przypadku silników tłokowych. Nie występują tu też klasyczne podzespoły znane z silników spalinowych, jak elementy zawieszenie silnika i osłony silnika.
Silniki krokowe w samochodach są integralną częścią systemów kontroli i regulacji, które pozwalają na optymalne działanie silnika, zmniejszenie emisji spalin oraz poprawę wydajności i ekonomii paliwa. Są one kontrolowane przez układy zarządzania silnikiem, które, aby zapewnić właściwą pracę silnika, monitorują takie parametry jak prędkość obrotowa, temperatura, i inne.
Silniki krokowe w samochodach mają zastosowania głównie w układach kontroli i regulacji. Oto przykłady ich zastosowań w samochodach:
Sterowanie przepustnicą: Silniki krokowe są powszechnie stosowane w układzie sterowania przepustnicą. Silnik krokowy przepustnicy kontroluje otwarcie i zamknięcie przepustnicy, regulując ilość powietrza dostarczanego do silnika. Jest to kluczowy element kontroli mocy i momentu obrotowego silnika.
Układ sterowania EGR: EGR (Exhaust Gas Recirculation) to system recyrkulacji spalin, który pomaga w redukcji emisji tlenków azotu (NOx). Silniki krokowe mogą być używane do regulacji przepływu spalin z powrotem do układu dolotowego, co pomaga w utrzymaniu odpowiednich poziomów emisji.
Klapki w kolektorze ssącym: W niektórych silnikach stosuje się klapki w kolektorze ssącym, które zmieniają geometrię dolotu, zwiększając moment obrotowy w niskich obrotach i poprawiając efektywność spalania. Silniki krokowe kontrolują ruch tych klap.
Klimatyzacja i ogrzewanie: Silniki krokowe mogą być używane w układach sterowania klimatyzacją i ogrzewaniem, do regulacji wlotów powietrza lub klap sterujących przepływem powietrza w systemie HVAC (Heating, Ventilation, and Air Conditioning).
Systemy regulacji skrzyni biegów: W niektórych samochodach silniki krokowe są wykorzystywane do sterowania systemami automatycznej skrzyni biegów lub systemami Start-Stop, które wyłączają silnik podczas postoju, a następnie ponownie go uruchamiają.
Czujniki położenia: Silniki krokowe mogą być używane jako napęd do różnych czujników położenia, takich jak czujniki położenia wałka rozrządu czy czujniki położenia pedału przyspieszenia.
Silniki krokowe są wykorzystywane w samochodach tam, gdzie precyzja i kontrola ruchu są kluczowe. Pracą tych silników – na podstawie danych z czujników – zarządza jednostka sterująca silnikiem (ECU).
Różnice między jednofazowymi a dwufazowymi silnikami krokowymi wynikają głównie z liczby używanych do ich zasilania faz oraz ze sposobu generowania ruchu krokowego. Oto główne różnice między tymi dwoma rodzajami silników krokowych:
Jednofazowe silniki krokowe: W jednofazowych silnikach krokowych często stosuje się systemy rozdzielcze, takie jak układy typu "permanent magnet" (PM) lub "hybrid," które pomagają w uzyskaniu kroku o większym kącie.
Dwufazowe silniki krokowe: Te silniki mają dwie fazy (często nazywane "fazą A" i "fazą B") i pracują na zasadzie zmiany polaryzacji prądu w fazach, co powoduje ruch krokowy. Dwufazowe silniki krokowe są bardziej popularne niż jednofazowe i oferują większą precyzję i dokładność ruchu.
Jednofazowe silniki krokowe: Charakteryzują się mniejszą precyzją i niższą wydajnością w porównaniu do silników dwufazowych. Ich kroki są zazwyczaj większe, co może wpływać na dokładność pozycjonowania.
Dwufazowe silniki krokowe: Oferują większą precyzję i wyższą wydajność. Dzięki dwóm fazom, można uzyskać więcej kroków na jeden obrót wału silnika, co pozwala na bardziej dokładne pozycjonowanie i płynniejszy ruch.
Jednofazowe silniki krokowe: Są prostsze do sterowania, co może być korzystne w niektórych zastosowaniach.
Dwufazowe silniki krokowe: Z uwagi na udział dwóch faz, mają bardziej skomplikowany układ sterowania, jednak oferują lepszą precyzję i kontrolę ruchu.
Dwufazowe silniki krokowe: Oferują wyższy moment obrotowy i prędkość obrotową, co czyni je bardziej wszechstronnymi.
Podsumowując, wybór między jednofazowymi a dwufazowymi silnikami krokowymi zależy od konkretnych potrzeb aplikacji. Jednofazowe silniki krokowe są prostsze i tańsze, ale mniej precyzyjne. Dwufazowe silniki oferują wyższą precyzję i wydajność, co sprawia, że są bardziej odpowiednie do zastosowań wymagających dokładnego pozycjonowania i kontroli ruchu.
Silniki krokowe mają wiele zalet, ale także pewne ograniczenia. Oto ich główne zalety i wady:
Precyzyjne pozycjonowanie: Silniki krokowe pozwalają na bardzo precyzyjne pozycjonowanie i kontrolowanie ruchu, co jest kluczowe w aplikacjach, gdzie wysoka dokładność jest wymagana.
Brak konieczności stosowania czujników położenia: Silniki krokowe nie wymagają dodatkowych czujników położenia, ponieważ ich pozycja jest znana na podstawie liczby kroków. To upraszcza projektowanie układów i ich kontrolę.
Stała prędkość obrotowa: Silniki krokowe utrzymują stałą prędkość obrotową, co jest przydatne w wielu aplikacjach, takich jak drukarki i plotery.
Prosta kontrola: Sterowanie silnikiem krokowym jest stosunkowo proste, ponieważ polega na dostarczaniu impulsów elektrycznych. Nie ma potrzeby stosowania regulatorów prędkości.
Wysoka wydajność momentu obrotowego na niskich prędkościach: Silniki krokowe mogą generować duży moment obrotowy, nawet przy niskich prędkościach, co jest przydatne w aplikacjach wymagających mocnego wzmocnienia momentu na starcie.
Niska prędkość obrotowa: Silniki krokowe osiągają niskie prędkości obrotowe w porównaniu do innych typów silników, co może być ograniczeniem w niektórych zastosowaniach.
Zjawisko "missingu" kroków: Silniki krokowe mogą doświadczać zjawiska "missingu" kroków, co oznacza, że niektóre kroki mogą zostać utracone, co prowadzi do błędów pozycjonowania. Może to wystąpić przy nadmiernym obciążeniu lub zbyt szybkim ruchu.
Zużycie energii w stanie statycznym: Silniki krokowe zużywają energię nawet w stanie statycznym, ponieważ muszą utrzymywać pozycję i siłę magnetyczną.
Głośność: Silniki krokowe mogą być stosunkowo głośne, zwłaszcza przy wyższych prędkościach obrotowych, co może być problemem w niektórych aplikacjach, gdzie wymagana jest cicha praca.
Wymaga zasilania prądem stałym: Silniki krokowe wymagają zasilania prądem stałym, co może być mniej wygodne w niektórych aplikacjach, gdzie dostępny jest tylko prąd zmienny.
Podsumowując, silniki krokowe są idealne do aplikacji, które wymagają precyzyjnego pozycjonowania i kontrolowania ruchu, ale mają pewne ograniczenia związane z prędkością, głośnością pracy i zużyciem energii. Ostatecznie, wybór silnika krokowego zależy od wymagań konkretnego systemu.
Oto kilka powszechnych objawów awarii silnika krokowego:
Niestabilna praca silnika: Silnik może pracować nierówno lub mieć trudności z utrzymaniem stałej prędkości biegu jałowego. Mogą pojawić się drgania i wibracje.
Problem z rozruchem: W niektórych przypadkach awaria silnika krokowego może wpłynąć na zdolność samochodu do poprawnego rozruchu, szczególnie przy zimnym silniku.
Nagłe zatrzymanie silnika: Pracujący silnik może nagle zatrzymać się i konieczne staje się jego ponowne uruchomienie.
Spadek mocy: Pojazd może tracić moc i reagować z opóźnieniem na sygnały od pedału gazu.
Nieregularna praca silnika: Uszkodzony silnik krokowy może powodować nieregularność pracy silnika; samochód może pracować nierówno, a moment obrotowy może się zmieniać.
Wysokie obroty jałowe: Silnik może pracować na zbyt wysokich obrotach jałowych, co może powodować nadmierne zużycie paliwa, hałas i dyskomfort.
Check Engine Light (lampka kontrolki silnika): W przypadku problemów z silnikiem krokowym, komputer samochodowy może wykryć błędy i aktywować kontrolkę nieprawidłowej pracy silnika na desce rozdzielczej.
Którykolwiek z tych objawów może świadczyć o pojawieniu się uszkodzenia lub usterki w silniku krokowym. Warto skonsultować się z mechanikiem aby ten zdiagnozował układ silniczka i dokonał niezbędnych napraw. Awaria silnika krokowego może mieć wpływ na wydajność silnika i bezpieczeństwo jazdy, dlatego należy ją jak najszybciej wyeliminować.
Ceny silników krokowych używanych w samochodach osobowych mieszczą się zazwyczaj w przedziale 50-200 złotych.