Pompa powietrza wtórnego (Secondary Air Injection Pump, SAIP) to komponent stosowany w niektórych systemach zasilania silnika w samochodach, a jej głównym zadaniem jest wprowadzenie dodatkowego powietrza do układu spalania, co pomaga w redukcji emisji szkodliwych substancji.
Pompa powietrza wtórnego jest często używana w samochodach z silnikami benzynowymi, aby pomóc w redukcji emisji zanieczyszczeń, takich jak tlenki azotu (NOx). Pompa ta szczególnie istotna jest podczas zimnego rozruchu, kiedy silnik pojazdu może spalać mieszankę paliwowo-powietrzną mniej efektywnie, co prowadzi do zwiększonej emisji zanieczyszczeń.
Pompa powietrza wtórnego dostarcza dodatkowe powietrze do układu spalania, co poprawia sprawność procesu spalania paliwa. Po włączeniu pompy, powietrze jest kierowane do kolektora ssącego lub bezpośrednio do cylindrów, w zależności od konstrukcji silnika.
Pompa powietrza wtórnego działa w oparciu o dane z czujników, takich jak czujniki temperatury i ciśnienia. Systemy te są kontrolowane przez komputer pokładowy pojazdu, który decyduje o momentach, w których pompa powietrza wtórnego powinna być aktywowana.
Należy podkreślić, że nie wszystkie samochody wyposażone są w pompy powietrza wtórnego. Ich obecność zazwyczaj zależy od konkretnego modelu pojazdu i regulacji prawnych dotyczących dopuszczalnych norm emisji spalin w danym regionie.
Oto podstawowe elementy, z których składa się pompa powietrza wtórnego:
Silnik elektryczny: Silnik elektryczny jest głównym źródłem napędu pompy powietrza wtórnego. Generuje energię potrzebną do napędu wirnika lub tłoka pompy.
Wirnik lub tłok: Wirnik lub tłok, zależności od konstrukcji pompy, to element poruszający się wewnątrz pompy, a który generuje przepływ powietrza. Wirnik, wykonując ruch obrotowy, tłok – posuwisty.
Wlot powietrza: Wlot powietrza to miejsce, przez które pompa pobiera powietrze z otoczenia. To powietrze jest dalej tłoczone do układu spalania samochodu.
Wylot powietrza: Wylot powietrza to element, przez który pompowane powietrze jest kierowane do układu wydechowego, najczęściej do kolektora wydechowego.
Zawór zwrotny (bypass): Niektóre pompy powietrza wtórnego wyposażone są w zawór zwrotny, który pozwala regulować przepływ powietrza. Zawór ten może być kontrolowany elektronicznie.
Złącza elektryczne: Złącza elektryczne służą do połączenia pompy z systemem sterowania pojazdu.
Obudowa (korpus): Obudowa chroni wnętrze pompy przed czynnikami zewnętrznymi i zapewnia pompie integralność strukturalną.
Elementy sterujące: W niektórych przypadkach pompy powietrza wtórnego wyposażone są w elementy sterujące, takie jak sensory, które monitorują pracę układu i dostosowują pracę pompy do aktualnych warunków.
Filtry powietrza: W celu ochrony pompy przed zanieczyszczeniami, mogą być zastosowane filtry powietrza, które zatrzymują cząstki kurzu i zanieczyszczeń.
W skrócie; pompa powietrza wtórnego jest urządzeniem skomplikowanym z wieloma podzespołami, które współpracując, wprowadzają dodatkowe powietrze do układu wydechowego w celu redukcji emisji spalin. Jej konstrukcja może się różnić w zależności od modelu pojazdu i zastosowanej technologii.
Wybór odpowiedniej pompy powietrza wtórnego może być kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania układu emisji spalin w pojeździe. Oto kilka czynników, które warto wziąć pod uwagę w procesie wyboru pompy powietrza wtórnego:
Zgodność z modelem i rocznikiem pojazdu:
Pierwszym krokiem jest upewnienie się, że wybrana pompa jest zgodna z modelem i rocznikiem naszego pojazdu. Sprawdź specyfikację techniczną producenta pojazdu lub skonsultuj się z fachowcem. Możesz też skorzystać z internetowych (producenckich lub sklepowych) katalogów części samochodowych; umożliwiają one wyszukanie odpowiedniego produktu na podstawie marki, modelu i roku produkcji samochodu.
Normy emisji spalin:
Pompy powietrza wtórnego są stosowane głównie w pojazdach, które muszą spełniać rygorystyczne normy emisji spalin. Upewnij się, że wybrana pompa przyczyni się do redukcji emisji spalin w stopniu, który pozwoli danemu pojazdowi spełnić normy emisji szkodliwych substancji obowiązujące w danym kraju lub regionie.
Rodzaj napędu:
Pompy powietrza wtórnego mogą być napędzane elektrycznie, mechanicznie (od wału korbowego, poprzez pasek klinowy), bądź za pomocą sprzęgła elektromagnetycznego. Wybór rodzaju napędu zależy od konstrukcji silnika i preferencji producenta pojazdu.
Specyfikacje techniczne:
Sprawdź specyfikacje techniczne pompy; wydajność przepływu powietrza, ciśnienie, napięcie zasilania, czy zakres temperatur pracy. Upewnij się, że parametry techniczne są zgodne z wymaganiami producenta pojazdu.
Marka i jakość:
Rozważ kupno produktu markowego, cieszącego się uznaniem użytkowników. Warto postawić na jakość i niezawodność produktu.
Gwarancja:
Sprawdź jakie warunki gwarancji oferują producent i sprzedający. Dobra rękojmia jest gwarancją jakości produktu oraz zabezpieczeniem kupującego na wypadek wystąpienia wad fabrycznych, czy choćby chęci zwrotu i/lub wymiany pompy.
Cena i opinie:
Porównaj oferty cenowe sprzedających, a przed dokonaniem zakupu zapoznaj się z opiniami i recenzjami użytkowników konkretnego modelu pompy. Nie sugeruj się wyłącznie ofertą marketingową sprzedawcy.
Jeśli masz wątpliwości co do wyboru odpowiedniego produktu, skonsultuj się z mechanikiem lub specjalistą ds. części samochodowych.
Wysokiej jakości pompa powietrza wtórnego jest zazwyczaj bardziej efektywna w redukowaniu emisji szkodliwych substancji, takich jak tlenki azotu (NOx) i węglowodory (HC).
Wiele krajów wprowadza coraz bardziej restrykcyjne normy emisji spalin dla pojazdów silnikowych. Inwestycja w nowoczesną pompę powietrza wtórnego pozwala utrzymać pojazd w dozwolonym przedziale emisyjnym.
Wtrysk dodatkowego powietrza przez pompę powietrza wtórnego może przyczynić się do zwiększenia efektywności spalania i oszczędności paliwa.
Dodatkowo, dzięki efektywniejszemu spalaniu paliwa, mniej zanieczyszczeń przedostaje się do katalizatora trójdrożnego. Zmniejsza to obciążenie katalizatora i wydłuża jego trwałość.
Pompa powietrza wtórnego jest szczególnie przydatna podczas zimnego startu silnika, kiedy katalizator i inne elementy układu emisji spalin nie osiągają jeszcze odpowiedniej temperatury. Wtrysk dodatkowego powietrza pomaga szybciej osiągnąć temperaturę pracy, poprawiając skuteczność układów spalania i wydechowego.
Przed podjęciem decyzji o inwestycji w pompę powietrza wtórnego, warto skonsultować się z profesjonalnym mechanikiem lub specjalistą ds. pojazdów, aby uzyskać dokładne informacje na temat konkretnej aplikacji i ewentualnych korzyści wynikających z tej inwestycji.
Do potencjalnych objawów usterki pompy powietrza wtórnego należą:
Wysoka emisja spalin: Jeżeli pompa powietrza wtórnego nie działa poprawnie, może to skutkować zwiększeniem emisji substancji szkodliwych.
Aktywna kontrolka błędu silnika (Check Engine): Usterki związane z pompą powietrza wtórnego mogą skutkować aktywacją kontrolki błędu silnika na desce rozdzielczej pojazdu.
Zwiększone zużycie paliwa: Nieprawidłowe działanie pompy powietrza wtórnego może negatywnie wpłynąć na proces spalania, co może z kolei skutkować zwiększonym zużyciem paliwa.
Spadek mocy silnika: Usterki pompy mogą wpłynąć na skuteczność spalania paliwa, co z kolei może prowadzić do spadku osiągów silnika, co może być szczególnie odczuwalne w warunkach zimowych.
Hałas lub wibracje: Awaria pompy powietrza wtórnego może powodować hałas lub wibracje, zwłaszcza gdy wirnik pompy jest uszkodzony lub zablokowany.
Awaria katalizatora: Usterki pompy mogą wpłynąć na efektywność katalizatora trójdrożnego, poprzez zanieczyszczenie go produktami niepełnego spalania paliwa w silniku.
Błędy diagnostyczne: Zaawansowane pojazdy wyposażone są w systemy diagnostyczne, które mogą rejestrować błędy związane z emisją spalin. Mechanik lub diagnosta mogą odczytać te błędy za pomocą odpowiednich narzędzi.
Należy wspomnieć, że wiele z tych symptomów mogą powodować niesprawne elementy układu recyrkulacja spalin EGR, jak chłodnice spalin, zawory EGR lub przewody EGR.
W przypadku wystąpienia któregokolwiek z tych objawów, zaleca się skonsultowanie z profesjonalnym mechanikiem; diagnostyka i naprawa pompy powietrza wtórnego wymagają specjalistycznej wiedzy i narzędzi.
Ceny nowych urządzeń zaczynają się od ok 250 złotych i mogą sięgać nawet 4000 złotych.
Całkowity koszt wymiany pompy; części plus robocizna, może sięgać nawet kilku tysięcy złotych.